«Ոսկե ծիրան»-ում այլ ֆիլմի փոխարեն տրանսգենդեր կնոջ մասին ֆիլմ են ցուցադրել

Քաղաքագետ, տարածաշրջանային անվտանգության հարցերով փորձագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է.

«Երևանում այսօր թուրքական ֆիլմ եմ դիտել։ Թուրքերենով։ Թուրք զինվորների մասին, որ սուզանավում էին ծառայում։ Որ երիտասարդ էին, կենսուրախ, սեր ունեին, ծառայությունից ազատ ժամերին տարբեր խաղեր էին խաղում, կատակում, Վիկտոր Հյուգո ընթերցում և այլն։ Բարի մարդկանց մասին ֆիլմ էր, որոնք վերջում «հանուն հայրենիքի» զոհվում են սուզանավում տեղի ունեցած վթարի պատճառով։ Հրամանատարի կերպարը հատկապես տպավորիչ էր։ Իսկական տղամարդ ու հերոս, որ իր զինվորներին ևս մի քանի ժամ հույս պարգևելու համար իր ներքին վախերն է հաղթահարում։ Մի խոսքով, եթե ֆիլմը թուրքերենով չլիներ, իսկ հերոսներն էլ՝ թուրքեր, վստահ եմ հանդիսատեսը լացելով էր դուրս գալու դահլիճից։

Ֆիլմն այդ կամքիս հակառակ եմ դիտել։ Կինոթատրոն գնացել էի լրիվ այլ ֆիլմ նայելու։ Երկու օր առաջ ընկերս էր հրավիրել։ Ասաց, որ «Ոսկե ծիրան»-ում իր ֆիլմն է ցուցադրվելու ու որ շատ ուրախ կլինի՝ ինձ այնտեղ տեսնելու։ Ես էլ սիրով գնացի։ Արդեն դահլիճում իմացա, որ սկզբից մեկ այլ կարճամետրաժ ֆիլմ է ցուցադրվելու, հետո նոր մեր Արուսյակ Սիմոնյանի «Իմ նոր տարին» ֆիլմը։ Դահլիճը լեփ լեցուն էր, շատ մարդիկ ոտքի վրա էին մնացել։ Շատերին ճանաչում էի, մեր ընդհանուր ընկերներն էին։ Եկել էին իմ ասած ֆիլմը դիտելու ու արդեն տեղում իմացել, որ երկու ֆիլմի ցուցադրություն է լինելու։ Քիչ անց էկրանի դիմաց երկու երիտասարդ հայտնվեցին, որոնք սկսեցին ներկայացնել, թե ինչ է սպասվում մեզ առաջիկա մեկ ժամվա ընթացքում։ Սկզբից ներկայացրեցին թուրքական ֆիլմը։ Մանրամասն ներկայացրին։ Սիրով ներկայացրին։ Իսկ հետո ասեցին, որ «երկրորդ ֆիլմի ռեժիսորը Արուսյակ Սիմոնյանն է, ֆիլմը Սպիտակ քաղաքի մասին է»։ Այսքանը։

Ապշած էի։ Եկել էի, ինչպես մեզ ներկայացրին «Սպիտակի մասին» ֆիլմը դիտելու (որը իրականում հրաշալի գործ է և հաղորդավարների կողմից այդպիսի պարզունակ ու մակերեսային ներկայացումն անընդունելի ու գռեհիկ էր), փոխարենը նայեցի թուրքական վերոնկարագրված ֆիլմը։ Դահլիճից դուրս գալը չափազանց անհարմար էր, մտքումս որոշեցի՝ թքած, մի 20 րոպե կհամբերեմ։ 20-ը 40 դարձավ, վերջապես ֆիլմն ավարտվեց ու… «Իմ նոր տարին» ֆիլմի փոխարեն սկսվեց մեկ ուրիշ այլանդակություն՝ վրացական մի ֆիլմ տրանսգենդեր կնոջ մասին։ Իսկական պոռնկություն, որի առաջին իսկ րոպեներից տիկնոջս հետ լքեցինք դահլիճը։ Հետո արդեն «Ոսկե ծիրան» փառատոնի կայքում նայեցի ֆիլմի մասին գրվածքը, որտեղ բառացիորեն նշված է հետևյալը. «Ֆիլմն ինտիմ ուղևորություն է, որը բացահայտում է երիտասարդ տրանսգենդեր կնոջ աշխարհն ու մտքերը. նա ազատության սեփական ձգտման և ծնողների ավանդական ակնկալիքների ծուղակն է ընկել»։

Իսկ ես գնացել էի Արուսյակ Սիմոնյանի «Իմ նոր տարին» դիտելու։ Եվ ինձ պես շատերը։ Գրեթե ողջ դահլիճը։ Փոխարենը մեզ մատուցեցին ահա այդ աղբը։

Կարծում եք՝ պատահականությու՞ն էր, որ «Իմ նոր տարին» ֆիլմը փառատոնի կազմակերպիչները որոշել էին ցուցադրել ամենավերջում։ Կարծում եք՝ պատահականությու՞ն էր, որ հանդիսատեսին ցուցադրման սկզբում չասացին, որ թուրքական ֆիլմին հետևելու է նաև տրանսգենդերի մասին երկրորդ այդ աղբը։ Երկու այդ հարցերի պատասխաններն ինձ համար ակնհայտ են։

Խնդրում եմ ներեք այսչափ երկար գրառման համար, բայց այս ամենը մանրամասն նկարագրել էր պետք։ «Ոսկե ծիրանը» խաբեություն է, իսկական բռնություն ու այլասերության քարոզ։ Ուրիշ բան ես այնտեղ չտեսա։ Մարդկանց խաբելով՝ դահլիճ են տանում ու իրենց կեղտոտ քարոզը կապում։ Ապշելիք է։

P.S. Մինչ կինոթատրոն գնալս Նոր Նորքի Սբ. Սարգիս եկեղեցում էի՝ գեներալ-մայոր Ֆելիքս Գզողյանի հոգեհանգստի արարողությանը։ Ավելի քան մեկ ժամ գամված մնացի Հերոսի աճյունի կողքին։ Պետք է զգայիք որքան ազնվություն կար Հրամանատարին վերջին հրաժեշտ տվող մարդկանց դեմքերին։ Պետք է տեսնեիք, թե ինչպիսինն է մեզանից ավագ ու, ավաղ, մեզանից հեռացող սերունդը։ Տեր Աստված, այսօր ես երկու տարբեր աշխարհներում էի։ Երկու տարբեր իրականություններում։ Ու վստահ ասում եմ՝ թույլ չենք տալու։ Այս կեղտը մաքրելու ենք մեր երկրից։ Իմ զավակներն ապրելու են մեր հայրերից ժառանգված երկրում և ոչ երբեք այդ աղբի մեջ։

P.P.S. Ամռան արձակուրդներից հետո կկազմակերպեմ Արուսյակ Սիմոնյանի «Իմ նոր տարին» ֆիլմի ցուցադրումը։ Արուսիկի հետ դրա մասին դեռ չեմ խոսել, բայց վստահ եմ՝ չի մերժի։ Շատ կուզեմ, որ ընկերներս նայեն այդ ֆիլմը։ Հետո միասին կքննարկենք»,- գրել է Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը